Podobnie, jak w wielu społecznie ważnych sprawach, zaczęło się od listów i petycji. Był już w końcu XIX wiek, przełom lat 70-tych i 80-tych. Galicja rozwijała się, a pierwszą jaskółką rewolucji przemysłowej była kolej żelazna. Mieszkańcy słali więc do rządu w Wiedniu listy… i dopięli swego. W 1885 roku Cesarsko-Królewska Wyłącznie Uprzywilejowana Kolej Północna Cesarza Ferdynanda rozpoczęła budowę mierzącej 41 kilometrów linii kolejowej Bielsko-Biała – Wadowice, a następnie Wadowice – Kalwaria Zebrzydowska. Trzy lata później – dokładnie 1 czerwca 1888 roku – na kęcki peron wjechała pierwsza lokomotywa, powód do dumy i obiekt podziwu.
Chociaż dopiero w grudniu 1990 roku doczekaliśmy się elektryfikacji linii, jeszcze przez kolejne lata na trasie utrzymywał się spory ruch. W 1998 roku na skutek zmian w przepisach, z uwagi na liczne przejazdy niestrzeżone, znacznie obniżyła się prędkość, z jaką poruszał się skład PKP. Coraz mniej uczęszczana, zaniedbana linia bez nowoczesnego szynobusu (o komfortowych warunkach jazdy nie wspominając!) zaczęła popadać w pasażerską niepamięć.
W ubiegłym roku pojawiło się światełko w tunelu. Szumnie pisano o możliwości modernizacji trasy za środki z UE. W lutym 2013 światło dzienne ujrzała kontrowersyjna lista PKP PLK SA z wykazem linii kolejowych, przeznaczonych do tzw. „czasowego wyłączenia”, czyli likwidacji. Znalazła się na niej nasza 117-stka.
Decyzję o zamknięciu ruchu na tym i wielu innych odcinkach podjęto na podstawie wyników trwającej niemal pół roku i przeprowadzonej przez niezależną firmę analizy. Przy jej sporządzaniu opierano się na szeregu czynników społeczno-ekonomicznych. Wyniki analizy wykazały, że linia 117 jest nierentowna i mało uczęszczana, innymi słowy zbędna.
Może to oznaczać koniec „zachodnio-galicyjskiej” kolei tuż po jej 125 urodzinach, co dziwi tym bardziej, że w ostatnich latach w modernizację linii 117 zainwestowano miliony. Pod koniec 2005 roku pojawił się pomysł uruchomienia specjalnego połączenia dla pielgrzymów z Krakowa do Wadowic. Na tym odcinku przeprowadzono gruntowny remont, którym objęto także stację kolejową w Wadowicach, a który pochłonął 33 mln zł.
Wokół likwidacji linii rozpętała się medialna burza. Sprawa poruszyła środowisko miłośników kolei, ale też zwykłych obywateli – mieszkańców Bielska-Białej, Kęt, Andrychowa, Wadowic i Kalwarii Zebrzydowskiej – na co dzień korzystających z tego połączenia. Apel w sprawie linii 117 wystosowali też radni Rady Miejskiej w Kętach.
Apel Rady Miejskiej w Kętach
podjęty na XXXIV Sesji w dniu 22 lutego 2013 r.
w sprawiefunkcjonowania publicznego transportu zbiorowego w kolejowych przewozach pasażerskich oraz stanu infrastruktury kolejowej na linii nr 117 Kalwaria Zebrzydowska Lanckorona – Bielsko-Biała.
Rada Miejska w Kętach wnosi o dalszą modernizację i rozbudowę regionalnego układu transportowego między innymi poprzez:
- zaniechanie planu czasowego wyłączenia z eksploatacji linii kolejowej,
- dalszą modernizację szlaku kolejowego i podniesienie prędkości komunikacyjnej,
- poprawę stanu technicznego zaniedbanej infrastruktury kolejowej w tym budynków dworców i stacji kolejowych,
- uruchomienie efektywnego autobusu szynowego na tej trasie
Uzasadnienie
Działając w imieniu społeczności lokalnej Gminy Kęty przekazujemy nasze zdziwienie i wzburzenie w związku z planami czasowego wyłączenia z eksploatacji linii kolejowej nr 117 Kalwaria Zebrzydowska Lanckorona – Bielsko-Biała.
Ogłoszony przez Zarządcę infrastruktury kolejowej PKP PLK S.A. oficjalny plan „Optymalizacji sieci kolejowej w Polsce”, w tym planowane od grudnia br. wyłączenie z eksploatacji ww. linii kolejowej jest decyzją zaskakującą, tym bardziej, iż niedawno poddana była ona częściowym remontom i rewitalizacji.
Widzimy konieczność utrzymania i funkcjonowania lokalnego transportu kolejowego, oraz zwiększenia jego udziału w wykonywanych przewozach. Linia Nr 117 Kalwaria Zebrzydowska Lanckorona – Bielsko-Biała wymaga unowocześnienia. Bez wątpienia duże składy wagonowe, rzadkie kursy decydują o nieefektywności przewozów. Zwiększenie atrakcyjności przewozów, zwłaszcza częstotliwości kursów i prędkości jazdy pojazdów, są bardzo oczekiwane i będą stanowić o ekonomicznym i społecznym powodzeniu.
Uruchomienie nowoczesnego i efektywnego szynobusu o niskich kosztach eksploatacji, większej prędkości komunikacyjnej i częstotliwości przewozów wzbudza ogromne zainteresowanie naszych mieszkańców. Stworzy bowiem możliwość większej dostępności kolei. Umożliwi dostosowanie rozkładu jazdy do lokalnych potrzeb, w rezultacie zwiększy liczbę pasażerów, a tym samym w pokaźnym stopniu wpłynie na poprawę efektywności ekonomicznej przewozów i zwiększy produktywność istniejącej infrastruktury.
Tak funkcjonująca linia komunikacyjna umożliwi korzystanie z kolei, dojeżdżającym do szkół, uczelni, instytucji i miejsc pracy, turystom oraz coraz liczniej odwiedzających rejon Beskidu Małego, Wadowic oraz Sanktuarium Kalwaryjskiego wpisanego na Światową Listę Zabytków UNESCO. Ponadto stworzenie nowoczesnego systemu przewozów kolejowych uatrakcyjni nasz region dla potencjalnych inwestorów, zarówno krajowych jak i zagranicznych.
Aktualna oferta PKP nie zachęca do korzystania z komunikacji kolejowej (długi czas przejazdu), dlatego też wypełniona zostaje ofertą przewoźników drogowych, gdzie alternatywą dla linii Nr 117 jest bardzo zatłoczona droga krajowa nr 52, na której dobowe natężenie ruchu dochodzi do 20 tys. pojazdów. Na drodze tej odnotowuje się ogromną ilość zdarzeń i wypadków drogowych, w tym z ofiarami śmiertelnymi. Zaznaczyć należy tu fakt, iż zwiększenie udziału transportu drogą kolejową, ma niebagatelny wpływ na poprawę poziomu bezpieczeństwa na drogach.
Doceniając dotychczasowe starania wszystkich osób, organów i instytucji odpowiedzialnych za funkcjonowanie kolejowych przewozów pasażerskich na trasie nr 117 Kalwaria Zebrzydowska Lanckorona – Bielsko-Biała, Rada Miejska w Kętach uważa, że wszystkie przytoczone wyżej okoliczności przemawiają za rozwojem tej linii.
Zwracamy się więc do władz samorządowych Województw Małopolskiego i Śląskiego oraz do władz PKP i do przewoźników zainteresowanych obsługą tej linii o podjęcie działań zmierzających do modernizacji infrastruktury technicznej oraz uruchomienie autobusu szynowego (szynobusu) na przedmiotowej trasie.
Naszym zdaniem, co jest podnoszone również przez sąsiednie samorządy, wymienione działania są niezbędne dla przywrócenia właściwego znaczenia linii kolejowej nr 117 w życiu społeczno gospodarczym tej części regionu Małopolski i Podbeskidzia.
Więcej informacji na ten temat znajdą Państwo w najnowszym, marcowym numerze „Kęczanina”, który wkrótce pojawi się w kioskach, w artykule pt. „Linia wysokiego napięcia”.
